Nhiều người truyền miệng câu nói từ thời xa xưa của ông bà “nhất lé nhì lùn” với ngụ ý phê bình chê bai nhưng sự thực trong câu nói của người xưa còn hàm ý khác.
Nhất lé nhì lùn đâu chỉ là chê
Dân gian nói nhất lé nhì lùn ý chỉ những người có ngoại hình đặc biệt khác thường. Khi nói tới thành ngữ này, nhiều người cho thấy tướng mạo lé và lùn là tướng xấu, thường bị cho là người khôn ranh, ích kỷ, tinh thông nhưng ghê gớm.
Tuy nhiên nhiều nhà nghiên cứu văn hóa cho rằng người xưa có thể nhấn mạnh tướng dị biệt này là người tài, có tài lạ, tài đặc biệt xuất chúng để nói rằng đừng vì thấy họ xấu mà coi thường.
Lé và lùn là đặc điểm ngoại hình mà theo thẩm mỹ thông thường thì đó là xấu. Những người lé, lùn cũng là người có những khả năng đặc biệt, nhiều khi rất thành đạt thậm chí đạt nên kỳ tích.
Câu nói này không chỉ là chê người lé người lùn
Thế nên những người bị biệt ở ngoại hình thì tài rất tài và độc ác cũng có thể độc ác, ý chỉ họ thường là những người đi tới tận cùng của một khía cạnh nào đó.
Cho tới nay chưa có khoa học nào chứng minh những kinh nghiệm này. Thành ngữ nhất lé nhì lùn này không xuất phát từ điển tích nào trong dân gian.
Đây đơn giản là sự đúc kết kinh nghiệm dâ gian về sự bất tương hợp thường thấy giữa hình thức và nội dung, giữa vẻ ngoài và phẩm chất của một con người. Tuy nhiên việc nhận định này có vẻ như đề cao ngoại hình và có tính liên tưởng giữa ngoại hình với phẩm chất theo dạng ngoại hình lùn thì phẩm chất cũng lùn, ngoại hình lé thì tâm cũng lé. Sự liên tưởng đó dường như chủ quan và không hoàn toàn hợp lý. Trên thực tế thì có nhiều người có tướng lùn là người tài nổi tiếng.
Chú ý khi nhìn tướng
Nhân tướng học cho rằng khi nhìn nhận về một con người không nên chỉ nhìn 1 đặc điểm nào đó mà cần xét tổng thể với tướng người họ họ từ dáng dấp, gương mặt, đôi mắt, vành tai, giọng nói, cách hành xử… Bởi thế câu nhất lé nhì lùn cũng chỉ là một cách nói phiến diện, và không thể mang một nét tướng trên gương mặt để nói cho bất cứ một ai. Đánh giá một con người cần nhìn toàn diện hơn về họ ở nhiều biểu hiện và nhiều nét tướng cộng lại.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm