Hằng năm, gia đình ông Lâm tổ chức một buổi giỗ tổ họ tại nhà, là dịp để con cháu khắp nơi trở về, quây quần bên mâm cơm tưởng nhớ tổ tiên. Buổi lễ luôn được tổ chức trang trọng, đầy đủ nghi lễ, và đặc biệt là mâm cỗ được chuẩn bị công phu với những món ăn truyền thống của làng quê. Nhưng năm nay, điều bất ngờ đã xảy ra, khiến cả dòng họ sửng sốt.
Vân, con dâu của ông Lâm, vốn là người phụ nữ hiện đại, thích sáng tạo và thử nghiệm những điều mới. Đây là năm đầu tiên Vân tham gia vào việc chuẩn bị cỗ giỗ. Sau khi tham khảo nhiều nguồn và muốn tạo ấn tượng tốt với gia đình chồng, cô quyết định “sáng tạo” bằng cách nấu một món đặc biệt mà cô nghĩ rằng sẽ làm cả nhà bất ngờ: thịt chó nấu giả cầy.
Buổi sáng hôm đó, nhà ông Lâm đông vui tấp nập. Bàn cỗ được bày biện đẹp mắt, với đủ các món ăn như gà luộc, giò lụa, nem rán… Khi mâm cơm được dọn ra, Vân tự hào mang món “đặc sản” của mình ra, tự tay đặt ở giữa mâm. Cô hớn hở nói: “Món này em đặc biệt nấu cho cả nhà, đảm bảo ngon lạ miệng, mọi người thử xem!”
Tuy nhiên, ngay khi đĩa thịt chó vừa được đặt xuống bàn, không khí trở nên khác lạ. Mọi người ngồi quanh bàn, từ già đến trẻ, đều im lặng nhìn nhau. Ông Lâm khẽ nhíu mày, bà Lâm thì lặng lẽ đặt đũa xuống. Những người khác, lần lượt cũng làm theo. Không ai nói gì, chỉ thấy một sự căng thẳng bao trùm.
Bác cả, người có tiếng nói nhất trong họ, khẽ lên tiếng: “Nhà mình từ xưa nay không bao giờ ăn thịt chó, đặc biệt trong dịp cúng giỗ tổ tiên. Đây là điều kiêng kỵ lớn.”
Vân nghe vậy, mặt mày biến sắc, bối rối không biết phải làm sao. Cô không ngờ rằng món ăn mà cô nghĩ sẽ làm mọi người thích thú lại trở thành sai lầm nghiêm trọng như vậy.
Vân đứng lặng người, mắt ngân ngấn nước. Cô không ngờ món ăn mình dày công chuẩn bị lại gây ra phản ứng dữ dội như vậy. Trong lòng, Vân cảm thấy vô cùng tủi thân, vừa hối hận vừa lo lắng không biết phải làm sao. Cô khẽ bước đến gần ông Lâm, mong được giải thích và xin lỗi.
“Ba… con thật sự không biết gia đình mình kiêng thịt chó. Con chỉ muốn tạo ấn tượng tốt thôi, không ngờ lại gây ra chuyện thế này,” Vân nghẹn ngào nói, giọng đầy nỗi ân hận.
Ông Lâm nhìn Vân, ánh mắt trầm ngâm nhưng không hề giận dữ. Ông khẽ thở dài, rồi nhẹ nhàng đặt tay lên vai cô, giọng ông trầm ấm nhưng đầy nghiêm khắc: “Vân à, ba biết con có ý tốt, nhưng truyền thống là điều không thể xem nhẹ. Mỗi dòng họ đều có những phong tục riêng, nhất là trong những dịp trọng đại như cúng giỗ tổ tiên. Cả nhà không trách con, nhưng đây là bài học quan trọng mà con phải ghi nhớ. Đôi khi, lòng tốt và sự sáng tạo cũng cần đặt đúng chỗ.”
Vân cúi đầu, nghẹn ngào: “Con xin lỗi ba… Con sẽ không bao giờ quên bài học này.”
Ông Lâm gật đầu, nhìn con dâu với sự thấu hiểu: “Thôi, chuyện đã qua rồi. Quan trọng là con hiểu được ý nghĩa của truyền thống. Lần sau cứ hỏi kỹ trước khi chuẩn bị cỗ, cả nhà luôn sẵn sàng hướng dẫn con.”
Những lời ông Lâm nói khiến Vân thấy nhẹ lòng hơn, dù nỗi buồn vẫn còn đọng lại. Cô biết rằng từ đây, cô sẽ phải cẩn thận hơn trong mọi việc, nhất là khi liên quan đến gia đình và tổ tiên.
Sau một lúc im lặng, lần lượt từng người đứng dậy, lặng lẽ rời bàn, ra về sớm hơn thường lệ. Không khí vui vẻ ban đầu bỗng chốc tan biến, để lại Vân đứng thẫn thờ trước bàn cỗ, lòng trĩu nặng hối hận.
Từ đó, câu chuyện về “món thịt chó trong ngày giỗ” trở thành một bài học lớn trong gia đình ông Lâm, nhắc nhở con cháu rằng dù sáng tạo trong việc nấu nướng có quan trọng đến đâu, nhưng hiểu rõ phong tục, tôn trọng truyền thống còn quan trọng hơn nhiều.