Tôi là người phụ nữ đã bước qua tuổi 40, chưa từng lập gia đình. Thanh xuân của tôi trôi qua trong chuỗi ngày mải mê với công việc, gia đình, và cũng vì cái tiêu chuẩn “có tình cảm mới lấy” mà tôi đặt ra cho chính mình. Cũng từng có đôi ba người đến hỏi thăm, nhưng rồi không ai đến mức khiến tôi rung động, và cũng không ai đủ kiên nhẫn chờ đợi tôi mở lòng. Tôi dần trở thành “cô gái quá lứa lỡ thì” trong mắt mọi người.
Người hàng xóm lớn tuổi của tôi là ông Quân – một cụ ông đã gần chạm ngưỡng 90 tuổi nhưng tinh thần vẫn minh mẫn, thậm chí lắm lúc còn rất hoạt bát. Ông là người làng gốc, gia đình có gia sản, nhà mặt phố trị giá cả chục tỷ. Tuy nhiên, các con ông đều lập gia đình và ra riêng hết, ít về thăm nom cha già. Ông sống lủi thủi một mình, chỉ có tôi là người hàng xóm duy nhất thỉnh thoảng sang thăm hỏi, phụ giúp ông những việc vặt trong nhà.
Một ngày nọ, ông Quân bất ngờ ngỏ lời cầu hôn tôi. Ban đầu tôi rất sốc, rồi từ chối ngay lập tức, nhưng ông nhẹ nhàng bảo rằng: “Tôi biết là cô không muốn, nhưng tôi không còn sống bao lâu nữa, chỉ mong có người chăm lo lúc cuối đời. Cô có thể ở bên tôi, coi như làm phúc. Khi tôi ra đi, tôi hứa sẽ để lại căn nhà này cho cô.”
Nghe đến đây, tôi càng thấy đắn đo. Sống với một ông lão lớn tuổi không phải là điều tôi mong muốn, nhưng tôi lại cũng thấy thương ông. Nghĩ tới cảnh mình đơn độc già đi cũng khiến lòng tôi xao động. Sau nhiều đêm suy nghĩ, tôi quyết định gật đầu. Coi như một lần đánh cược với số phận, và cũng để ông lão có thêm chút ấm áp tuổi già.
Tôi dọn sang sống chung với ông, và chúng tôi đăng ký kết hôn sau một lễ cưới đơn giản với vài người họ hàng tham dự. Cuộc sống hai người tuy không có tình yêu đôi lứa, nhưng vẫn yên bình. Ông Quân là người chu đáo và luôn tôn trọng tôi, chúng tôi sống với nhau như hai người bạn, chia sẻ những câu chuyện của cuộc đời.
Những ngày đầu, tôi lo lắng rằng các con riêng của ông sẽ phản đối hoặc làm khó dễ. Nhưng ngược lại, họ thờ ơ, thậm chí rất ít khi đến thăm ông. Mỗi lần về, họ chỉ nhắc đến chuyện tài sản. Cũng có người bảo tôi cố gắng “kiếm chác,” nhưng tôi bỏ ngoài tai.
Cuộc sống cứ thế trôi qua, tôi quen với nếp sống mới và cảm thấy yên bình. Nhưng rồi, ông Quân bắt đầu yếu đi trông thấy. Dù tôi cố chăm sóc tận tình nhưng thời gian đã để lại dấu vết nặng nề lên sức khỏe của ông.
Một chiều mùa đông, ông Quân gọi tôi đến bên giường, yếu ớt nắm lấy tay tôi. Ông bảo tôi: “Trong di chúc, tôi đã để lại căn nhà này cho cô. Các con tôi sẽ chỉ được hưởng một khoản tiền nhỏ thôi.” Nghe đến đây, tôi ngạc nhiên, hỏi ông lý do tại sao lại để lại toàn bộ tài sản cho tôi mà không chia đều cho các con.
Ông nhìn tôi, thở dài, kể về những ngày tháng cô đơn và thất vọng khi các con chẳng còn quan tâm đến cha già. Ông nói, “Cô là người duy nhất ở bên tôi, tôi muốn dành căn nhà này cho cô.” Tôi không thể ngăn dòng nước mắt, cảm thấy vừa thương, vừa quý ông lão cô độc đã dành cho tôi sự tin tưởng lớn lao như vậy.
Khi ông Quân qua đời, gia đình tổ chức tang lễ. Không khí ảm đạm nhưng các con ông dường như chỉ chăm chăm vào chuyện di chúc và tài sản của cha. Sau lễ tang, luật sư công bố di chúc của ông Quân. Đúng như ông nói, toàn bộ căn nhà mặt phố trị giá gần 10 tỷ thuộc về tôi, trong khi các con chỉ nhận được mỗi người 200 triệu.
Lập tức, các con ông phản ứng gay gắt, đòi kiểm tra lại giấy tờ nhà đất, cho rằng tôi đã có “âm mưu” và khiến cha họ thay đổi di chúc. Ban đầu tôi định im lặng, nhưng trước sức ép lớn từ gia đình, tôi đồng ý kiểm tra các giấy tờ nhà đất trước mặt mọi người.
Khi lật các sấp giấy tờ nhà đất ra, chúng tôi đều bàng hoàng phát hiện sự thật. Căn nhà mà ông Quân để lại không còn thuộc quyền sở hữu của ông nữa! Hóa ra, ông đã dùng căn nhà này để vay một khoản tiền lớn từ ngân hàng từ mấy năm trước để giúp một người thân. Ông đã thế chấp toàn bộ quyền sử dụng đất và quyền sở hữu ngôi nhà này cho ngân hàng. Khoản nợ chưa được thanh toán, và lãi suất ngày càng dồn lên qua nhiều năm, khiến số tiền nợ còn lại lên tới gần hết giá trị căn nhà.
Tôi chết đứng. Các con ông Quân cũng thẫn thờ, không ai ngờ được chuyện này. Ngôi nhà không phải là tài sản thừa kế, mà là món nợ khổng lồ. Các con ông trách mắng ông, trách cả tôi, thậm chí còn dọa sẽ kiện tôi ra tòa. Tôi không biết nói gì, chỉ biết xin lỗi, vì tôi cũng không hay biết gì về món nợ này.
Sau khi bàn bạc và tranh cãi, các con ông quyết định từ chối thừa kế phần nợ, và tôi là người duy nhất còn lại. Tôi đứng trước quyết định khó khăn – hoặc từ bỏ tất cả và trở lại cuộc sống một mình, hoặc nhận lấy phần tài sản và khoản nợ mà ông Quân để lại. Dù khó khăn, tôi quyết định sẽ giữ lại căn nhà, vì đó là kỷ vật của ông Quân, và tôi không muốn phụ lòng ông. Tôi bắt đầu bán các vật dụng không cần thiết, tiết kiệm từng chút một để trả nợ.
Dù gặp vô vàn khó khăn tài chính, tôi cố gắng xoay sở để trả nợ. Căn nhà là kỷ niệm cuối cùng của ông Quân, và tôi muốn giữ lại. Tôi không ngờ rằng, sau nhiều năm sống độc thân, trải qua bao nhiêu khó khăn, tôi đã tìm thấy ý nghĩa và sức mạnh trong hành động giữ lại căn nhà và tiếp tục sống cuộc đời của mình theo cách mới.
Nhiều năm sau, khi tôi trả hết nợ và trở thành người sở hữu hợp pháp căn nhà, tôi cảm thấy như mình đã thực sự tìm lại được ý nghĩa cuộc đời. Căn nhà không chỉ là tài sản vật chất, mà còn là lời nhắn nhủ cuối cùng của ông Quân rằng, “Không ai có thể thay đổi số phận của mình ngoài chính bản thân mình.”