Được hỏi về hành vi phạm tội của bản thân và đồng phạm, bà Phương Hằng nói “vô cùng ân hận vì không hiểu pháp luật, không biết đến Luật An ninh mạng”.
Sáng 4/4, bà Hằng 53 tuổi, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đại Nam, mặc áo trắng, trang điểm đậm, tỏ ra khá thoải mái khi bị áp giải đến TAND Cấp cao. Khi vào phòng xử, bà cười thành tiếng và ôm lấy các bị cáo là cựu nhân viên thân tín của mình. Họ bị cảnh sát nhắc nhở giữ trật tự, nội quy phiên tòa.
HĐXX cho biết, bà Hằng không có đơn kháng cáo nhưng tòa vẫn triệu tập để “hỏi khi cần thiết”, nhằm xem xét toàn diện vụ án, làm rõ các kháng cáo của các đồng phạm và người liên quan.
Các bị cáo và người liên quan tại tòa, sáng 4/4. Video: Quỳnh Trần
Trong đó, ông Đặng Anh Quân (43 tuổi, cựu giảng viên Trường đại học Luật TP HCM) cho rằng bản án 2 năm 6 tháng tù tòa áp dụng đối với mình là quá nặng (tại phiên sơ thẩm bị cáo nói không phạm tội); các bị cáo Nguyễn Thị Mai Nhi, Huỳnh Công Tân, Lê Thị Thu Hà (nhân viên Công ty Cổ phần Đại Nam) xin hưởng án treo (án sơ thẩm tuyên 1 năm 6 tháng tù).
Còn cựu nhà báo Hàn Ni, Đinh Thị Lan đề nghị tòa phúc thẩm xem xét lại tư cách tố tụng của mình trong vụ án. Tức, họ là bị hại chứ không phải người có quyền, nghĩa vụ liên quan.
Đặng Anh Quân: ‘Mục đích livestream là phản biện xã hội’
Được gọi lên đầu tiên, bị cáo Quân cho biết giữ nguyên kháng cáo, đề nghị tòa phúc thẩm xem xét các chứng cứ, tài liệu; xin được giảm nhẹ hình phạt. Theo bị cáo, các tình tiết trong cáo trạng và bản án sơ thẩm khác với lời khai của mình và của bà Hằng. Ví dụ như, bản án cho rằng bị cáo “cùng quan điểm, cùng ý chí” với bà Hằng là không đúng. “Tôi chỉ cùng quan điểm việc phản biện xã hội, và mục đích livestream của tôi là phản biện xã hội”, cựu giảng viên trường luật nói.
Về kết luận giám định video, bị cho là “xúc phạm nghệ sĩ Hoài Linh”, ông Quân giải thích: “Bị cáo chỉ phân tích bài báo, nhưng những clip đưa đi giám định bị xáo trộn trật tự, cắt ghép từ nhiều nguồn YouTube khác nhau. Bị cáo đã cung cấp các vi bằng chứng minh nhưng không được cấp sơ thẩm xem xét”…
Trả lời thẩm vấn VKS sau đó, ông Quân cho biết đã xem các buổi livestream của bà Hằng về từ thiện, từ tháng 3 đến tháng 6, nhưng đến tháng 10 mới tham gia. Mục đích là muốn lên tiếng dưới góc độ pháp lý về các vấn đề bà Hằng nói.
Để làm rõ hành vi đồng phạm của ông Quân, đại diện VKS đọc lại nội dung phát ngôn của bà Hằng trong một số buổi livestream, ông Quân thừa nhận là “xúc phạm người khác”.
“Tại sao bị cáo không giải thích cho bà Hằng đây là hành vi vi phạm pháp luật?”, VKS hỏi. Ngập ngừng một lúc, cựu giảng viên trường luật trả lời: “Bản chất chị Hằng không phải như vậy. Bị cáo là nhà giáo, sẽ dùng biện pháp từ từ để khuyên nhủ”. Tuy nhiên, ông Quân sau đó nói “ngay cả gia đình chị Hằng còn không cản được thì bị cáo cũng không cản nổi”, và cho biết từng góp ý cho bà Hằng làm đơn tố cáo những người đã xúc phạm bà, thay vì nói trên livestream.
HĐXX gọi bà Hằng, hỏi “có ý kiến về các hành vi trong vụ án hay không?”. CEO Công ty Đại Nam không trả lời thẳng vào câu hỏi, nói: “Tôi hạnh phúc nhất lúc này là đứng trước tòa mà không chống án. Ở phiên sơ thẩm tôi không được nói…”.
Chủ tọa ngắt lời, nhắc lại câu hỏi, đề nghị bà Hằng trả lời thẳng vào vấn đề. Bà Hằng cho biết “không có vấn đề gì về lời khai của các bị cáo khác”, sau đó nói bằng giọng đầy vẻ ấm ức: “Tôi có tội nhưng vẫn có công. Tòa án là nơi tất cả công dân đặt niềm tin vào, nhưng thẩm phán, luật sư, mọi người chỉ xoay quanh tội danh mà quên hết các công sức của tôi. Tôi đã hết lòng trong công tác từ thiện”.
Trả lời xét hỏi của các luật sư bào chữa cho các bị cáo sau đó, bà Hằng cho biết, xem YouTube biết “thầy Quân” bị tấn công, cảm thấy đồng cảm dù không quen biết trước đó. Việc mời Quân tham gia livestream là vì thấy ông “hiểu biết pháp luật”; nội dung nói trong các buổi trực tuyến không bàn bạc trước, chủ yếu là cùng sở thích ca hát, tâm sự… với nhau.
Khi luật sư đặt vấn đề “liệu ông Quân có thể ngăn cản được các phát ngôn của bà không?”, bà Hằng thẳng thừng: “Không ai có thể ngăn cản tôi”.
Về quá trình thực hiện hành vi phạm tội, bà Hằng nhắc lại quan điểm đã trình bày tại phiên sơ thẩm, cho rằng bản thân “đã trở thành tội phạm, dù trước đó là nạn nhân”. “Tôi vô cùng ân hận vì không hiểu pháp luật, không biết đến Luật An ninh mạng. Nếu trước đó công an nhắc tôi về luật này thì tôi đã dừng lại…”, bà Hằng nói.
VKS đề nghị tòa bác toàn bộ kháng cáo
Nêu quan điểm về vụ án, đại diện VKS xác định ông Quân có hành vi tương tác với bà Hằng trong các buổi livesteam, cổ vũ tinh thần, tiếp thêm ý trí cho bà này thực hiện hành vi phạm tội. Tại tòa phúc thẩm, bị cáo thừa nhận tham gia nhưng cho rằng “không chịu trách nhiệm đối với các phát ngôn vi phạm của bà Hằng” là không đúng.
“Với học vị tiến sĩ luật, bị cáo biết bà Hằng vi phạm pháp luật nhưng không ngăn cản, không tỏ thái độ phản đối còn tương tác, giúp sức”, đại diện VKS nêu quan điểm, cho rằng đủ căn cứ xác định bị cáo là đồng phạm của bà Hằng. Việc ông Quân không thừa nhận phạm tội là thể hiện “không ăn năn hối lỗi”.
Đối với kháng cáo của các bị cáo khác và người có quyền, nghĩa vụ liên quan, đại diện VKS cho rằng bản án sơ thẩm đã tuyên đúng. Từ đó, VKS đề nghị HĐXX bác toàn bộ kháng cáo.
Chiều nay, các luật sư sẽ bào chữa cho thân chủ.
Bà Phương Hằng khi gặp lại các bị cáo là cựu nhân viên. Ảnh: Quỳnh Trần
Hồi tháng 9 năm ngoái, bà Hằng bị TAND TP HCM xử sơ thẩm, tuyên 3 năm tù về tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Bà chấp nhận mức án, không kháng cáo và đã thi hành án.
Bản án sơ thẩm xác định, từ tháng 3/2021 đến tháng 3/2022, bà Hằng và 4 đồng phạm đã thực hiện 57 buổi livestream tại nhà riêng trên đường Nguyễn Thông (quận 3, TP HCM) và Khu du lịch Đại Nam (Bình Dương) với nội dung xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín của ca sĩ Vy Oanh, Đàm Vĩnh Hưng, nghệ sĩ Hoài Linh, vợ chồng ca sĩ Thủy Tiên, nhà báo Hàn Ni, nhà báo Đức Hiển… Trong đó, bà Hằng đã mời tiến sĩ luật Đặng Anh Quân tham gia 11 buổi livestream với vai trò cố vấn pháp lý để tăng độ tin cậy cho những phát ngôn của mình.
Theo tòa, bị cáo Hằng có vai trò chủ mưu, khởi xướng; Nhi, Tân, Hà là đồng phạm giúp sức. Hành vi của các bị cáo vi phạm Luật An ninh mạng và Nghị định 72/2013/NĐ-CP; gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Ngoài mức án, các bị cáo phải liên đới bồi thường cho nhà báo Hàn Ni, bà Đinh Thị Lan 18 triệu đồng.
Bà Đinh Thị Lan, người có quyền, nghĩa vụ liên quan. Ảnh: Quỳnh T