Dưới ánh đèn mờ của khu chợ nhỏ cuối con hẻm, một bà lão gầy gò, mái tóc điểm sương, ngồi lặng lẽ bên gánh rau đơn sơ. Mỗi ngày, bà đều ngồi đó từ sáng sớm đến tối muộn, bán những bó rau xanh mướt, đôi khi là vài bông hoa bưởi trắng muốt, thơm ngát. Người ta quen gọi bà là “bà cụ bán rau,” chẳng ai rõ bà từ đâu đến, chỉ biết bà lặng lẽ, ít nói, ánh mắt luôn u buồn.
Hải – một chàng trai trẻ với đôi mắt sáng và dáng vẻ vội vã – tình cờ đi ngang qua gánh rau vào một buổi chiều muộn. Một mùi hương dịu dàng thoảng qua, đánh thức trong anh một ký ức xa xôi. Đó là mùi hoa bưởi, mùi hương anh vẫn hay ngửi thấy trong những giấc mơ chập chờn về tuổi thơ.
Bàn tay run run, Hải cúi xuống cầm một bông hoa bưởi từ gánh rau, hít một hơi thật sâu. Một nỗi niềm quen thuộc dâng trào. Anh nhìn bà cụ trước mặt, bỗng trái tim đập mạnh. Có gì đó trong ánh mắt bà khiến anh nhớ đến một người…
“Bà ơi, bà có thường bán hoa bưởi không?” Hải hỏi, giọng nghẹn lại.
Bà cụ khẽ gật đầu, đôi mắt già nua ánh lên tia ngạc nhiên. “Hoa bưởi thơm lắm, nhưng ít ai mua. Cậu thích à?”
Hải không biết phải diễn tả thế nào. Ký ức mơ hồ ùa về – hình ảnh một người phụ nữ dịu dàng ôm anh vào lòng, vỗ về bằng mùi hương thanh khiết ấy. Nhưng người phụ nữ đó đã biến mất khỏi cuộc đời anh hai mươi năm trước, bỏ lại một cậu bé lên năm ngồi khóc dưới gốc cây bưởi già.
Bà cụ nhìn Hải chăm chú, đôi mắt đột nhiên rưng rưng. Bà đưa tay lên, như muốn chạm vào khuôn mặt anh nhưng rồi khựng lại.
“Cậu… cậu bao nhiêu tuổi rồi?” Bà khẽ hỏi, giọng run run.
“Hai mươi lăm.”
Bà lão nấc nhẹ. Đôi mắt bà hoen nước, bờ môi run run như muốn nói điều gì đó.
“Ngày xưa… con có từng sống ở một làng quê có cây bưởi rất to không?”
Hải giật mình, bàn tay siết chặt bông hoa bưởi trong lòng. “Làm sao bà biết?”
Bà cụ bật khóc. Nước mắt lăn dài trên gương mặt nhăn nheo.
“Mẹ đây… con ơi.”
Hải không tin vào tai mình. Cả người anh như tê dại. Hai mươi năm – một khoảng thời gian quá dài để một đứa trẻ mất mẹ học cách quên đi nỗi đau, để một người mẹ lưu lạc giữa dòng đời ôm trọn niềm day dứt.
“Mẹ… mẹ nói gì cơ?” Hải lắp bắp.
Bà cụ nghẹn ngào, bàn tay run rẩy nắm lấy tay anh, như sợ nếu buông ra, tất cả chỉ là một giấc mơ mong manh.
“Mẹ xin lỗi… mẹ không thể tìm con sớm hơn…” Bà nức nở, nước mắt tràn ra, lăn dài trên đôi gò má khô cằn.
Hải cảm thấy trái tim mình thắt lại. Hình ảnh tuổi thơ ùa về như những mảnh ghép vụn vỡ.
Anh nhớ những đêm nằm co ro khóc trong bóng tối, gọi mẹ mà chỉ có tiếng vọng lại. Nhớ những ngày lang thang dưới gốc cây bưởi cũ trong sân nhà, hy vọng mẹ sẽ quay về. Nhưng mẹ không bao giờ trở lại.
Tại sao bà lại ở đây, sau từng ấy năm? Tại sao bà lại rời xa anh ngay từ đầu?
Hải siết chặt bàn tay, ngăn những giọt nước mắt chực rơi. “Mẹ… đã đi đâu suốt hai mươi năm qua?”
Bà cụ nhìn anh, rồi cúi đầu. Một nỗi đau xé lòng hiện lên trong đôi mắt mệt mỏi.
“Năm con năm tuổi, bố con mắc nợ một số tiền lớn. Người ta đe dọa sẽ lấy mạng cả nhà mình. Hôm đó, mẹ dẫn con bỏ trốn, nhưng trên đường đi, mẹ bị lạc con…”
Bà dừng lại, đưa tay ôm lấy gương mặt già nua, nấc lên từng tiếng. “Mẹ đã tìm con suốt bao nhiêu năm trời… Nhưng xã hội quá rộng lớn, mẹ không biết phải đi đâu. Mẹ lang thang khắp nơi, làm đủ mọi việc để sống. Cứ mỗi lần đến một nơi xa lạ, mẹ lại mang theo một nhành hoa bưởi… vì mẹ tin rằng nếu có duyên, con sẽ nhận ra mẹ qua mùi hương này…”
Hải chết lặng. Anh chưa từng biết về câu chuyện này. Từ nhỏ, mọi người chỉ nói với anh rằng mẹ anh đã bỏ rơi anh. Anh đã từng trách bà, từng căm ghét bà… Nhưng hóa ra, cả hai đều là những nạn nhân của số phận.
Cơn gió nhẹ thoảng qua, mang theo mùi hoa bưởi ngọt ngào trong đêm. Hải chợt nhận ra, dù có bao nhiêu năm trôi qua, dù cuộc sống có vùi dập mẹ anh thế nào, bà vẫn luôn giữ một thứ không đổi: tình yêu dành cho con trai mình.
Hải quỳ xuống trước bà, nắm lấy đôi bàn tay gầy guộc. “Mẹ, con xin lỗi… Con đã trách mẹ suốt từng ấy năm trời… Nhưng bây giờ con hiểu rồi.”
Bà cụ run rẩy chạm vào gương mặt con trai, đôi mắt tràn đầy nước mắt nhưng cũng ánh lên niềm hạnh phúc khôn cùng. “Con trai mẹ… cuối cùng mẹ cũng tìm thấy con rồi.”
Bên gánh rau nhỏ giữa chợ đời rộng lớn, hai mẹ con ôm chầm lấy nhau, mặc kệ dòng người qua lại. Một cuộc đoàn tụ muộn màng nhưng vẫn kịp thời – như một bông hoa bưởi nở giữa mùa giông bão, mong manh mà kiên cường.
Từ nay, gánh rau của bà cụ không còn cô đơn nữa. Và Hải, sau bao năm lưu lạc, cuối cùng cũng tìm thấy mái ấm thực sự của mình.