Giữa cái nắng cháy da đầu tháng Sáu, một người đàn bà lam lũ lom khom bên đống rác, tay thoăn thoắt bới từng bọc nilon, ánh mắt ráo hoảnh như tìm thứ gì quan trọng hơn cả cơm áo gạo tiền. Phía xa, đứa bé trai độ tuổi mười lăm, gầy nhẳng, đen nhẻm, đứng che nắng cho mẹ, tay cầm một chai nước lọc đã vơi một nửa. Người đàn bà ấy – mười lăm năm qua – sống không một ngày nghỉ, không một giấc ngủ yên, vì một niềm tin mong manh: “Anh ấy còn sống.”
Cô không ngờ, người đàn ông ấy – chồng mình – vẫn thật sự còn sống. Nhưng cái lý do anh ta bỏ đi mới là điều khiến tim cô lạnh toát…
Năm đó, Hạnh mới 26 tuổi, đẹp người, hiền lành, lấy chồng là anh Thành – một người thợ xây cùng làng. Hai vợ chồng nghèo nhưng yêu thương nhau hết mực. Đứa con trai đầu lòng – bé Bi – ra đời trong tình thương và hi vọng. Nhưng hạnh phúc ấy ngắn ngủi. Một ngày đầu mưa lũ, Thành nói sẽ đi làm công trình trên thành phố, hứa sẽ về sau ba tháng. Anh đi, mang theo 5 triệu tích cóp, đôi giày mới và một chiếc điện thoại cũ.
Rồi anh không trở về.
Ba tháng, rồi sáu tháng, rồi một năm. Hạnh gọi hàng trăm cuộc, số thuê bao không liên lạc được. Cô gõ cửa khắp các công trình, lục tung cả danh sách người lao động. Không ai biết đến Thành.
Công an bảo có thể anh ấy bị tai nạn, hoặc bỏ đi. Nhưng không có xác, không có giấy báo tử. Hạnh không tin. “Anh ấy thương mẹ con em lắm, nhất định không phải bỏ đi.”
Cô chờ. Trong khi đó, nhà chồng quay lưng, hàng xóm xì xầm. Nhiều người khuyên cô nên đi bước nữa, còn trẻ, lại khổ quá. Nhưng Hạnh cắn răng, ôm con đi nhặt ve chai, bán đồng nát, vừa kiếm sống, vừa nuôi hy vọng.
Bi lớn lên trên lưng mẹ, giữa những bao tải rác và những đêm nằm co ro dưới mái che mưa dột. Cậu bé thông minh, học giỏi, nhưng luôn lặng lẽ mỗi lần bạn bè hỏi “Bố mày đâu?”
Bi không biết trả lời. Mẹ chỉ bảo: “Bố đi làm xa, chưa về.”
Nhưng càng lớn, Bi càng hiểu. Cậu từng lén tìm thông tin về những người mất tích. Cậu từng nhìn thấy mẹ khóc một mình trong bóng tối. Và cậu từng nghe được tiếng mẹ thì thầm trong giấc ngủ: “Anh Thành ơi, về đi, con mình nó lớn lắm rồi…”
Năm Bi lên 15, cậu xin đi làm thêm phụ mẹ. Hạnh không cho, nhưng con trai cứng đầu. Cậu đi phụ quán ăn, bưng bê, rồi dành dụm tiền để… tìm bố. Cậu bắt đầu một cuộc tìm kiếm riêng, âm thầm.
Một buổi sáng đầu năm, trong lúc đạp xe giao hàng ở khu đô thị cao cấp, Bi vô tình nhìn thấy một người đàn ông trung niên bước xuống từ chiếc xe ô tô sang trọng, bên cạnh là một người phụ nữ ăn mặc quý phái. Gương mặt ông ta… giống hệt tấm ảnh cũ mẹ giữ trong chiếc ví rách.
Bi lén đi theo. Tìm được tên người đàn ông ấy – Lê Minh Thành. Cái tên khắc sâu trong tâm trí cậu. Lần theo địa chỉ công ty mà ông ta điều hành, Bi đứng chết lặng: “Tổng Giám Đốc – Lê Minh Thành – Chủ tịch công ty bất động sản Minh Phú.”
Và rồi… Bi kể hết cho mẹ.
Hạnh ban đầu không tin. Nhưng khi con đưa ra ảnh, thông tin, và cả giọng nói trong video ngắn cậu quay lại, tim cô như ngừng đập.
“Anh Thành…” – cô run rẩy, nước mắt lặng lẽ rơi.
Một buổi chiều muộn, Hạnh dẫn con đến trước trụ sở công ty Minh Phú. Cô không vào, chỉ đứng chờ. Đúng 5h, Thành bước ra. Vẫn dáng người ấy, gương mặt ấy – chỉ có đôi mắt là khác – lạnh hơn, già hơn, xa lạ hơn.
Cô gọi:
– Anh Thành…
Người đàn ông sững lại, ánh mắt thoáng biến sắc, rồi nhanh chóng lấy lại vẻ bình thản.
– Cô là ai?
– Em là Hạnh… vợ anh đây… còn đây là Bi…
Thành thoáng lùi lại nửa bước. Người phụ nữ bên cạnh anh ta nhíu mày.
– Tôi… không quen cô. Cô nhầm người rồi.
– Không, anh là Thành. Chồng em. Bố của Bi. Em không thể nhầm được!
Thành im lặng. Mặt cứng đờ. Cuối cùng, anh ta thở dài:
– Cô đến đây để làm gì?
– Để hỏi… tại sao anh bỏ mẹ con em? Mười lăm năm, anh biết em đã sống thế nào không?
Người phụ nữ bên cạnh chen vào:
– Cô đang làm loạn ở đây à? Để tôi gọi bảo vệ.
Hạnh nhìn Thành, ánh mắt chan chứa những năm tháng chịu đựng:
– Anh vì người này, vì tiền bạc… mà chối bỏ cả gia đình sao?
Thành lạnh lùng:
– Tôi đã có cuộc sống mới. Mọi chuyện cũ… đã qua rồi.
Câu nói ấy như nhát dao cuối cùng. Hạnh không nói gì thêm, chỉ cúi đầu dẫn con trai rời đi. Phía sau, Bi quay lại nhìn người đàn ông từng là bố mình, ánh mắt không hận, chỉ buồn. Buồn đến thắt lòng.
Một tuần sau, đoạn video cuộc đối thoại giữa ba người trước công ty Minh Phú xuất hiện trên mạng xã hội. Không ai biết ai đăng, nhưng nó lan truyền chóng mặt. Cư dân mạng phẫn nộ. Người ta đào bới quá khứ của Thành. Hóa ra anh ta từng đổi tên, dùng giấy tờ giả, tự dựng nên “quá khứ khốn khó” để xây dựng hình ảnh khởi nghiệp.
Truyền thông vào cuộc. Nhà đầu tư rút vốn. Vợ hiện tại của Thành đòi ly hôn khi phát hiện anh ta giấu quá khứ, có con riêng. Công ty lao dốc.
Trong khi đó, Bi bất ngờ được một tổ chức giáo dục tài trợ học bổng vì hoàn cảnh và thành tích học xuất sắc. Hạnh tiếp tục nhặt ve chai, nhưng giờ đã có thêm một chiếc xe đẩy mới do người hảo tâm tặng.
Một ngày nọ, Thành tìm đến khu ổ chuột, nơi Hạnh và Bi sống.
– Hạnh… anh xin lỗi…
Cô nhìn anh, ánh mắt đã không còn oán giận, chỉ là sự trống rỗng sau quá nhiều tổn thương.
– Xin lỗi giờ có còn nghĩa gì?
– Anh… muốn chuộc lỗi, muốn nhận lại Bi…
Bi bước ra từ phía sau, nhìn Thành:
– Cháu cảm ơn chú vì đã cho cháu sinh ra. Nhưng cháu không cần bố như chú.
Thành khụy xuống, gục đầu. Cô quay mặt đi, không nhìn lại.
Hai năm sau, Bi đỗ đại học với học bổng toàn phần. Mẹ con chuyển đến một căn nhà nhỏ vùng ven. Cuộc sống vẫn vất vả, nhưng không còn chông chênh.
Hạnh treo trên tường một bức ảnh – không phải của Thành – mà là ảnh hai mẹ con cùng nhau đứng bên xe đẩy ve chai, cười rạng rỡ.
Ai đó hỏi: “Chị còn giận chồng cũ không?”
Hạnh lắc đầu: “Không. Tha thứ là để mình nhẹ lòng. Nhưng quay lại thì không bao giờ.”
Người phụ nữ lam lũ ấy không giàu có, không báo thù kịch tính. Nhưng chị đã sống trọn nghĩa, vẹn tình, nuôi dạy một người con nên người. Còn kẻ vì danh vọng mà phụ nghĩa quên tình – cuối cùng phải trả giá bằng chính sự cô độc và danh dự rơi xuống đáy.
Cuộc đời có thể bất công, nhưng luôn công bằng ở cái kết.