Ca khúc “Nửa hồn thương đau” được nhạc sĩ Phạm Đình Chương sáng tác khi đang ở ranh giới giữa sự sống và cái chết – lúc ông quyết định quyên sinh để từ bỏ cuộc đời mang đến cho ông quá nhiều bất hạnh, tủi hờn này. Trong đau thương, gạt đi nước mắt nhìn đứa con trai đang khóc nức nở, Phạm Đình Chương tiếp tục sống tiếp và nuôi đứa con thơ dại.
Bởi vậy trong ca khúc “Nửa hồn thương đau” không chỉ có nói về lòng chung thủy của người đàn ông mà trong đó còn có sự ai oán, thương đau và có đôi chút hờn trách trong âm điệu.
Mối tình vụng trộm của Khánh Ngọc và nhạc sĩ Phạm Duy
Vào những năm thập niên 60, báo chí Saigon tốn không ít giấy mực viết về mối tình loạn luân, điều cấm kỵ trong văn hóa gia đình Việt giữa ca sĩ Khánh Ngọc – vợ nhạc sĩ Phạm Đình Chương và anh rể nhạc sĩ Phạm Duy. Nỗi đau dày xé tâm can và sự tan nát của một đại gia đình nghệ sĩ Phạm Đình Chương được đông đảo mọi người biết đến thời đó.
Nói một chút về vợ nhạc sĩ Phạm Đình Chương – ca sĩ Khánh Ngọc, là một người sở hữu thân hình bốc lửa, kiểu diễm có nét đẹp kiêu sa có thể đánh gục bất cứ người đàn ông nào đối diện. Với biệt danh “ca sĩ ngọn núi lửa” (volcano mountains), cô khiến bao nhiêu gã đàn ông say tình, mê muội muốn có được cô cho dù biết cô là vợ của nhạc sĩ Phạm Đình Chương
Đớn đau thay, một trong số những gã đàn ông đó lại có người anh rể Phạm Duy, người thành công nhất và chiếm đoạt được trái tim của ca sĩ Khánh Ngọc từ tay Phạm Đình Chương. Trước khi “bắt tại trận” cuộc tình vụng trộm của đôi tình nhân tại quán chè ở Nhà Bè – Gia Định thì ông đã nghe phong phanh dư luận đồn thổi về mối tình vụng trộm giữa nhạc sĩ Phạm Duy và vợ mình. Tuy nhiên là một người đàn ông hết mực yêu thương và tin tưởng vợ mình và tiếp tục vun đắp cho gia đình bỏ ngoài tai những lời đồn thổi có thật đó.
Trời đất như sụp đổ dưới chân nhạc sĩ Phạm Đình Chương khi ông bắt tại trận,ông gần như không đứng vững, trái đất quay cuồng, mọi thứ như đổ sụp trước mắt ông. Những người bạn đi cùng phải dìu ông quay trở về ngôi nhà nơi những đứa con thơ từ nay sẽ thiếu đi hình bóng mẹ.
Ngay lập tức sáng hôm sau, báo chí tung ra hàng loạt bài báo về vụ “ăn chè Nhà Bè” và trở nên cháy số , đắt đỏ nhất là tờ “Nhật báo Sài Gòn mới” của bà Bút Trà.
Cả Sài Gòn gần như biết hết!
Cho dù nhạc sĩ Phạm Duy cầu cứu đến Bộ Thông tin xin các báo không được đăng bài điều tra, phóng sự nhưng sự thật cần dược phanh phui, báo chí thời đó còn thêu dệt thêm những con dao như khoét sâu vào trái tim nhạc sĩ Phạm Đình Chương. Ông quyết định nộp đơn ly dị lên tòa án và kết thúc phiên tòa Phạm Đình Chương được quyền nuôi đứa con trai lúc bấy giờ.
Sau biến cố này, nhạc sĩ đau khổ tuột cùng, không còn toàn tâm toàn trí đi biểu diễn cùng các nghệ sĩ trong Ban hợp ca Thăng Long, Ông quay về sống đơn độc và không giao thiệp với bên ngoài. Cũng trong khoảng thời gian đó, ông tập trung cho sáng tác và cho ra đời những bản tình ca bất hủ để nói lên cuộc tình đau thương đầy nước mắt như: “Đêm cuối cùng”, “Người đi qua đời tôi”, “Khi cuộc tình đã chết”, “Thuở ban đầu”, “Khi tôi chết hãy đem tôi ra biển”…
Vào một đêm mưa gió ở Sài Gòn, ông tình cờ gặp lại Khánh Ngọc trên một sân khấu Đại Nhạc Hội. Là một kẻ chung tình, si tình đến ngu muội ông có nhả ý đưa cô về nhà nhưng khốn nạn thay, ông bị từ chối. Và cũng trong đêm đó ông cho ra đời tuyệt phẩm bất hủ “Nửa hồn thương đau”.
Nhắm mắt cho tôi tìm một thoáng hương xưa
Cho tôi về đường cũ nên thơ
Cho tôi gặp người xưa ước mơ
Hay chỉ là giấc mơ thôi
Nghe tình đang chết trong tôi
Nghe lòng tiếc nuối xót thương suốt đời
Nhắm mắt ôi sao nửa hồn bỗng thương đau
Ôi sao nghìn trùng mãi xa nhau
Hay ta còn hẹn nhau kiếp nào
Anh ở đâu em ở đâu
Có chăng mưa sầu buồn đen mắt sâu
Nhắm mắt chỉ thấy một chân trời tím ngắt
Chỉ thấy lòng nhớ nhung chất ngất
Và tiếng hát và nước mắt
Đôi khi em muốn tin
Đôi khi em muốn tin
Ôi những người ôi những người
Khóc lẻ loi một mình
Nhắm mắt ôi sao nửa hồn bỗng thương đau
Ôi sao nghìn trùng mãi xa nhau
Hay ta còn hẹn nhau kiếp nào
Anh ở đâu em ở đâu
Có chăng mưa sầu buồn đen mắt sâu
Nhắm mắt chỉ thấy một chân trời tím ngắt
Chỉ thấy lòng nhớ nhung chất ngất
Và tiếng hát và nước mắt
Đôi khi em muốn tin
Đôi khi em muốn tin
Ôi những người
Ôi những người khóc lẻ loi
Nhắm mắt chỉ thấy một chân trời tím ngắt
Chỉ thấy lòng nhớ nhung chất ngất
Và tiếng hát và nước mắt
Đôi khi em muốn tin
Đôi khi em muốn tin
Ôi những người
Ôi những người khóc lẻ loi
Khóc lẻ loi một mình
Nguồn: Thời Xưa