Những cụ ông tuổi U100 vẫn mê tập gym

Cụ Phạm Mạnh Hùng, người gốc Hải Phòng, hiện thuê phòng trọ sống ở TP Biên Hòa năm nay đã hơn 99 tuổi nhưng vẫn đi tập gym thường xuyên để rèn luyện sức khỏe.

Cụ Hùng cho biết, cụ mê tập gym từ ngày còn trẻ. Hiện tuổi đã cao, nhưng cụ được bạn gái kém tuổi động viên tập gym cho khỏe.

Khi thấy cụ ông đã lớn tuổi đến hỏi xin tập, chủ phòng gym nơi cụ Hùng tập đã miễn phí hoàn toàn cho cụ. Ngoài ra, chủ phòng gym này còn nhờ huấn luyện viên chuyên nghiệp hướng dẫn, theo dõi sát sao cụ Hùng tập. Nhưng khi thấy cụ ông sinh năm 1925 hành thạo tập các bài, đẩy được tạ 50kg rất nhẹ nhàng, ai cũng bất ngờ.

Ngoài tập gym, ông Hùng còn ăn uống lành mạnh để tốt cho sức khỏe, giúp ông sống thọ hơn. Ảnh minh họa.

Giống như cụ Hùng, mấy năm qua cũng rất nhiều người bất ngờ và ngưỡng mộ cụ Khứu Văn Chắc (ở An Giang), năm nay 89 tuổi có thân hình săn chắc, cơ bắp cuồn cuồn nhờ tập gym.

Cụ Chắc cho biết, đến nay đã tập gym được hơn 6 năm. Nhờ môn tập này, cụ đã đẩy lùi được bệnh gout, viêm xoang. Căn bệnh tim mà cụ đang mắc cũng đỡ đi rất nhiều. Điều đặc biệt, mới đây khi đi khám sức khỏe tổng quát, cụ Chắc được bác sĩ khen có sức khỏe bình thường.

Tập gym là cách giúp kéo dài tuổi thọ

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC Mỹ), cho rằng, tập luyện sức mạnh có thể là một công cụ giúp làm giảm các triệu chứng của nhiều căn bệnh mạn tính, bao gồm tiểu đường, viêm khớp, loãng xương và béo phì.

Luyện tập sức mạnh có thể không khó như bạn nghĩ, vì những bài tập này dễ hiệu quả mà không cần quá nhiều thiết bị hỗ trợ và không quá tốn thời gian. Theo CDC, khi thực hiện đúng những bài tập này và với sự hướng dẫn của bác sĩ, luyện tập sức mạnh có thể là một dạng bài tập an toàn cho cả những người cao tuổi mắc các vấn đề về sức khỏe.

Tập luyện sức mạnh giúp làm giảm các triệu chứng của nhiều bệnh mạn tính, bao gồm tiểu đường, viêm khớp, loãng xương và béo phì… Ảnh minh họa.

Bộ Y tế và Nhân sinh Mỹ cũng cho rằng, những người cao tuổi cần luyện tập các bài tập tăng cường sức mạnh cơ bắp ít nhất 2 ngày/tuần để luyện tập tất cả các nhóm cơ lớn trên cơ thể, bao gồm cơ chân, cơ cánh tay, cơ vai, cơ hông, cơ lưng, cơ bụng và cơ ngực. Tuy nhiên, cơ quan này khuyến cáo, người cao tuổi nên tuân theo một quy trình các bài tập về sức mạnh và nên tăng mức độ luyện tập một cách từ từ. “Những bài tập sức mạnh không nên gây đau đớn cho người tập. Nếu bạn cảm thấy đau nhói, hãy dừng ngay bài tập và hỏi ý kiến của bác sĩ để xem có nên tiếp tục hay không”, chuyên gia cho biết.

Ngoài ra, Bộ Y tế và Nhân sinh Mỹ cũng khuyến cáo, với người lớn tuổi, trước khi bắt đầu tập gym cần khởi động bằng cách đi bộ khoảng 5-10 phút để giúp cơ thể chuẩn bị cho bài tập bằng cách định hướng lưu lượng máu chảy tới các cơ, nhằm ngăn chặn chấn thương.

Một nghiên cứu mới đây do Đại học Brigham Young (Mỹ) thực hiện cho thấy, người tập thể dục thường xuyên từ mức độ vừa phải đến cường độ cao thật sự có telomere trong DNA dài hơn người không tập. Theo các nhà nghiên cứu, telomere là những trình tự lặp lại của DNA ở các đầu mút của nhiễm sắc thể, nhằm bảo vệ cấu trúc di truyền khỏi bị tổn hại. Telomere được coi là thứ tạo ra “tuổi sinh học” của mỗi người, cho thấy tuổi của tế bào trong cơ thể họ chứ không phải độ tuổi theo trình tự thời gian thông thường.

Ông Khướu Văn Chắc là một người tập gym để rèn luyện sức khỏe suốt mấy năm qua. Ảnh: Diệu Thuần.

Tuổi càng cao, các telomere sẽ càng có xu hướng ngắn lại. Riêng những người tập thể dục thường xuyên ở cường độ cao thì có tuổi sinh học trẻ hơn người lười vận động khoảng 9 năm. Tức là, telomere của người thường xuyên tập gym dài hơn người không tập.

Các nhà nghiên cứu khuyến cáo, muốn làm chậm quá trình lão hóa hiệu quả và kéo dài tuổi thọ, chúng ta cần tập gym với cường độ cao (tần suất khoảng 5 buổi/tuần) là tốt nhất.

Ths.BS Ngô Tiến Đông – Khoa Điều trị tích cực Nội khoa (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, các bác sĩ mới tiếp nhận một bệnh nhi 2 tháng tuổi, nhập viện trong tình trạng ngừng thở, co giật, môi tím tái. Theo gia đình bệnh nhi,, 3 ngày trước khi vào viện, trẻ thường xuyên quấy khóc, phải bế đung đưa để dỗ. Khi thấy trẻ bú ít, kém linh hoạt gia đình mới đưa đến bệnh viện cấp cứu.

Theo bác sĩ Đông, khi vào viện trẻ tím môi, thóp trước căng phồng, co giật, tăng áo lực nội sọ, nguy cơ tử vong cao. Gia đình khẳng định trước đó trẻ không bị té ngã, chưa co giật bao giờ. Sau thăm khám lâm sàng và siêu âm thóp, các bác sĩ nghi ngờ trẻ bị tổn thương thần kinh.

Sau đó, bệnh nhi được chụp cộng hưởng từ sọ não, soi đáy mắt, kết quả cho thấy trẻ tụ máu dưới nhện hai bên, phù não lan tỏa 2 bên, kèm xuất huyết võng mạc, phù gai thị, nghi do Hội chứng rung lắc.

Bác sĩ Ngô Tiến Đông cho biết, hiện chỉ số sinh tồn của trẻ đã ổn định nhưng nguy cơ để lại biến chứng là rất lớn.

Ngay sau đó, bệnh nhi được thở máy, cắt cơn co giật và điều trị tăng áp lực nội sọ. Sau 7 ngày điều trị trẻ đã được cai máy thở, dấu hiệu sinh tồn ổn định nhưng vẫn còn di chứng như giảm ý thức, nguy cơ để lại di chứng thần kinh lâu dài, ảnh hưởng đến tương tác xã hội và chất lượng sống sau này.

Bác sĩ Đông cho biết, hội chứng rung lắc xảy ra phổi biến ở trẻ dưới 1 tuổi, nhất là giai đoạn 2 đến 4 tháng khi trẻ quấy khóc nhiều. Nguyên nhân dẫn đến hội chứng này thường do thói quen bế rung lắc nhằm dỗ con bớt quấy khóc, thói quen đưa võng, lắc nôi ru trẻ ngủ, hoặc những động tác làm thay đổi đột ngột tư thế như bế trẻ lên cao, bế thốc dậy, tung cao trẻ… Đặc biệt, trẻ có thể gặp nguy hiểm dù chỉ với 5 giây rung lắc.

“Trẻ sơ sinh cổ còn rất yếu, chưa đủ sức nâng đỡ đầu vốn có kích thước lớn bằng 10-15% cơ thể. Mặt khác, não trẻ chưa phát triển hoàn thiện, còn nằm “trôi nổi” trong môi trường dịch não tủy bao bọc xung quanh. Do vậy, rung lắc mạnh, gây ra sự tăng – giảm tốc nhanh chóng của não, tác động va đập vào bề mặt cứng bên trong hộp sọ, làm tổn thương não và các mạch máu não, phù não và tăng áp lực nội sọ”, bác sĩ Đông phân tích.

Các triệu chứng thường gặp của hội chứng này bao gồm trẻ quấy khóc, nôn nhiều, bú kém, nhịp thở bất thường, ngủ li bì, co giật hoặc hôn mê. Một số trường hợp trẻ không có biểu hiện hôn mê, tuy nhiên một thời gian sau có thể gặp phải những vấn đề liên quan đến chậm phát triển tinh thần vận động.

“Nhiều trẻ có thể mắc hội chứng này nhưng ban đầu chỉ biểu hiện quấy khóc, li bì 1-2 ngày rồi ăn ngủ bình thường, vì thế gia đình dễ bỏ qua. Sau này lớn lên, trẻ mới dần có biểu hiện của bại não, thị lực kém, chậm phát triển, lúc đó rất khó biết được căn nguyên và cũng rất muộn để có thể can thiệp, điều trị được”, bác sĩ Đông cảnh báo.

Việc rung lắc trẻ, nhất là trẻ sơ sinh rất nguy hiểm, có thể gây ra những chấn động não. Ảnh minh họa.

Để phòng bệnh, các gia đình khi chăm trẻ không thực hiện những động tác xoay chuyển đầu trẻ một cách đột ngột như: rung lắc nôi đối với trẻ nhỏ; bế thốc ngược; xốc vác trẻ gấp gáp; tung hứng trẻ khi nô đùa; tát, đánh vào tai, vào đầu, vào mặt trẻ.

Khi trẻ có biểu hiện nghi ngờ cần đưa ngay đến viện để thăm khám, không bế xốc hay rung lắc thêm để trẻ tỉnh lại, không cho ăn trước khi có cấp cứu hỗ trợ. Nếu trẻ ngừng thở, cần được hô hấp nhân tạo. Trong một số trường hợp, trẻ có thể bị nôn trớ, để tránh bị sặc, hãy nhẹ nhàng đặt nghiêng đầu và người trẻ theo một trục đồng nhất.

Khoa Ngoại nhi tổng hợp, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ đang điều trị cho 2 bệnh nhi bị đa chấn thương do chó cắn. Trong đó có 1 bé trai 3 tuổi bị chấn thương bụng, vỡ thận do bị chó béc-giê tấn công.

Bé trai H.M.K (3 tuổi, trú tại Vĩnh Phúc) được gia đình đưa đến Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ cấp cứu ngày 29/3/2024 sau khi bị 2 con chó béc-giê (khoảng 25kg/con) của nhà hàng xóm tấn công. Thời điểm vào viện, bé K. hoảng loạn, quấy khóc, vùng đầu, mặt, bẹn, lưng, chân có nhiều vết thương kèm theo tình trạng tiểu ra máu.

Bé trai bị chó tấn công hiện đã dần ổn định. Ảnh: BVCC.

Ngay lập tức trẻ được sơ cứu, vệ sinh vết thương, dùng giảm đau và tiêm phòng uốn ván, tiêm phòng dại. Sau khi chụp chiếu, các bác sĩ phát hiện trẻ có tình trạng chấn thương vỡ thận phải thành 2 mảnh. Sau đó, trẻ được điều trị theo phác đồ và chỉ định của bác sĩ. Sau 4 ngày điều trị, hiện tại trẻ tỉnh, không sốt, ăn được, các vết thương phần mềm còn ít dịch, bụng không chướng, nước tiểu qua sonde trong.

Trước đó 1 tuần, ngày 23/3/2024, bệnh viện cũng tiếp nhận bệnh nhi tên N.Q.C (4 tuổi, cũng trú tại Vĩnh Phúc) bị chó nhà ông nội tấn công, cắn vào vùng đầu và tay phải khi tới nhà ông nội chơi. Khi vào viện, trẻ xây sát nhiều vị trí trên người, trong đó có 02 vết thương rách da vùng đầu kích thước 3x2cm, 02 vết thương vùng khuỷu và cánh tay phải kích thước 3x8cm, chảy máu nhiều.

Trẻ được chăm sóc vết thương, thay băng, vệ sinh, chiếu tia plasma vết thương hàng ngày, đồng thời dùng kháng sinh, giảm đau. Trẻ được khâu vết thương sau 5 ngày điều trị. Hiện tại sau 1 tuần điều trị, tình trạng trẻ ổn định, vết thương khô, trẻ ăn uống tốt và chuẩn bị được xuất viện.

BS Nguyễn Đức Lân – Trưởng khoa Ngoại nhi tổng hợp khuyến cáo các bậc phụ huynh, người chăm sóc trẻ cần sát sao, không nên cho trẻ đùa nghịch, chơi với chó, mèo, đặc biệt là chó lạ, hoặc chó, mèo có kích thước lớn. Khi trẻ bị chó, mèo hoặc động vật hoang dại cắn hoặc gây tổn thương cần nhanh chóng đưa trẻ tới các cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn, hướng dẫn điều trị.

Đồng thời, người nuôi chó mèo cũng cần tiêm phòng cho vật nuôi đầy đủ và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y; không được thả rông chó, vật nuôi ra đường. Nếu chó, vật nuôi được dắt ra đường phải được đeo rọ mõm, tránh để tấn công người khác.

Cuối tuần vừa qua, tại tỉnh Hòa Bình đã diễn ra giải siêu chạy Marathon Việt Nam 2024 thu hút rất đông vận động viên tham gia. Tuy nhiên, sự cố xảy ra khi một vận động viện đang chạy bỗng xuất hiện dấu hiệu sức khỏe bất ổn, sau đó ngất xỉu. “Dù được các bác sĩ nỗ lực cấp cứu nhưng vận động viên đã không qua khỏi và từ trần tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình vào sáng sớm Chủ nhật, ngày 24/3/2024”, theo thông báo từ Ban tổ chức giải chạy.

Thực tế đây không phải lần đầu tiên có trường hợp vận động viên tử vong khi tham gia các giải chạy. Trước đó tại Hà Nội cũng đã có vài trường hợp tử vong hoặc nhập viện trong tình trạng nguy kịch khi chạy marathon.

Đã có không ít trường hợp đột tử khi đang tham gia các giải chạy trong thời gian gần đây. Ảnh minh họa.

Ths.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam cho biết, các trường hợp tử vong trên đường chạy nói riêng và chơi thể thao nói chung đa số liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Theo đó, có khoảng 80% các trường hợp đột tử khi chơi thể thao, tham gia các giải chạy có bệnh lý tim mạch từ trước nhưng không phát hiện, hoặc chủ quan nghĩ là nhẹ nên khi vận động gắng sức dẫn đến tử vong.

Phân tích về nguyên nhân, bác sĩ Mạnh cho rằng, khi chạy nhịp tim thay đổi, đập nhanh hơn vì thế nếu không kiểm soát tốt sẽ khiến huyết áp, nhịp tim tăng nhanh, từ đó xuất hiện các cơn thiếu máu lên não. Khi đó, có trường hợp gặp tình trạng choáng váng, sau vài phút sẽ trở lại bình thường nhưng họ không hề biết đó chính là dấu hiệu dự báo cơn đột quỵ sắp xảy ra.

Theo bác sĩ Mạnh, những người bị ngừng tim khi gắng sức thường gặp các hội chứng như Brugada, hội chứng WPW, bệnh cơ tim phì đại… Đáng nói, các hội chứng này không có yếu tố khởi phát, mà bất ngờ xuất hiện gây rối loạn nhịp tim, tim đập nhanh (bình thường tim đập 70-80 lần/phút nhưng khi rối loạn, nhịp tim tăng lên 300-400 lần/phút) gây ngất xỉu và có thể ngừng tim ngay sau đó. Ngoài ra, những người chạy bộ hay hoạt động gắng sức còn có thể gây hẹp, tắc nghẽn động mạch vành, rách động mạch cũng rất nguy hiểm, có thể dẫn tới tử vong.

Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh cho biết, nguy cơ dẫn tới các ca đột quỵ khi hoạt động gắng sức thường liên quan tới vấn đề về tim mạch.

Ths.BS Đỗ Quốc Phong – Phó khoa Hồi sức tích cực và Chống độc nội khoa (Bệnh viện E) cũng cảnh báo, ngoài vấn đề tim mạch, hoạt động gắng sức còn đối mặt với nhiều nguy cơ khác, trong đó có thể gây mất chức năng thận. Theo đó, khi hoạt động gắng sức, các cơ phải hoạt động quá nhiều, thiếu khối lượng tuần hoàn sẽ dẫn tới không đủ cung cấp oxy và máu tới các vùng cơ. Điều này sẽ gây ra hiện tượng tổn hại, chết tế bào cơ. Quá trình tế bào cơ bị phân huỷ sẽ tạo ra các chất trung gian lắng đọng tại thận và khi thận không thể đào kịp sẽ gây ra suy thận cấp.

“Tất cả mọi người đều có thể gặp hiện tượng tiêu cơ vân, suy thận cấp nếu hoạt động gắng sức với cường độ cao. Vì thế, khi vận động thể thao, lao động dùng nhiều thể lực có hiện tượng đau mỏi cơ, mệt nhiều, tụt huyết áp thì cần đến viện ngay để được thăm khám”, bác sĩ Phong khuyên.

Ngoài ra với các trường hợp chạy đường dài, vận động viên có thể đối mặt với các tình trạng nguy hiểm khác như hạ đường huyết do mất năng lượng quá nhiều không được bù kịp. Đặc biệt việc thiếu đường cung cấp cho não và tim có thể dẫn tới tình trạng choáng và nặng nề hơn là đột quỵ não.

Hoặc cũng có thể gây nên tình trạng co mạch dẫn tới co thắt mạch não, từ đó gây tăng huyết áp có thể dẫn đến đột quỵ não. Hay co thắt mạch vành tim dẫn tới thiếu máu cơ tim gây nhồi máu cơ tim…

Để đảm bảo an toàn khi chạy marathon nói riêng và hoạt động thể thao nói chung, mọi người cần khám sức khỏe kỹ lưỡng trước khi tham gia, nhất là sức khỏe tim mạch. Khi tham gia cần khởi động kỹ lưỡng, đồng thời quá trình hoạt động có vấn đề bất thường thì cần dừng lại và báo cho lực lượng y tế.