Ở một làng quê nhỏ bé, bao quanh bởi những cánh đồng lúa bạt ngàn, bà Tâm từng được mọi người trong xóm ngưỡng mộ. Người ta bảo bà là một người phụ nữ hạnh phúc: chồng mất sớm, nhưng bà đã một mình nuôi lớn bốn người con trai khôi ngô, khỏe mạnh và một cô con gái út ngoan ngoãn. Ngày đó, bà luôn tin tưởng rằng “con trai là trụ cột gia đình”, nên bà dành hết tâm sức và tình yêu cho các con trai, đặt vào chúng những kỳ vọng lớn lao về tương lai.
Thời gian thấm thoát trôi qua, các con trai của bà lần lượt lập gia đình. Đứa làm công nhân, đứa buôn bán nhỏ, đứa làm ruộng, đứa đi làm xa. Dẫu vất vả, bà vẫn tự nhủ rằng mình đã làm tròn trách nhiệm, rằng khi tuổi già sức yếu, bà sẽ được các con trai đón về phụng dưỡng.
Nhưng cuộc đời không như bà mơ tưởng. Khi bà già đi, sức khỏe suy giảm, những đứa con trai ngày nào bà từng hết lòng yêu thương lại tìm mọi lý do để thoái thác việc chăm sóc mẹ.
- “Mẹ ơi, tụi con bận lắm, không ai trông mẹ được đâu!”
- “Con dâu còn phải lo cho con nhỏ, mẹ thông cảm!”
- “Con nghèo quá, mẹ thuê người chăm sóc đi!”
Những lời từ chối chẳng khác gì nhát dao cứa vào tim bà. Đặc biệt là thái độ lạnh nhạt từ những cô con dâu:
- “Mẹ đừng đến nhà con thường xuyên, chúng con cũng cần không gian riêng chứ.”
Bà Tâm không trách móc, không phàn nàn, nhưng lòng bà như rạn nứt. Từ đó, bà sống lặng lẽ trong căn nhà cũ kỹ. Những đứa con trai bà từng đặt bao kỳ vọng hiếm khi ghé thăm, chỉ có cô con gái út – Nhung – là người duy nhất thường xuyên qua lại thăm nom bà.
Nhung, cô con gái út, từng được bà coi là “không quan trọng bằng con trai” vì quan niệm cổ hủ. Bà nghĩ, con gái lấy chồng rồi thì thuộc về nhà chồng, không thể gánh vác trách nhiệm. Nhưng trái với suy nghĩ của bà, Nhung lại là người quan tâm bà nhất.
Một ngày, nhìn thấy mẹ ngày càng cô đơn và yếu đuối, Nhung quyết định nói chuyện với chồng:
- “Mẹ không thể sống một mình mãi được. Em muốn đón mẹ về ở cùng, anh nghĩ sao?”
Chồng cô – anh Hải – dẫu không giàu có, nhưng hiểu lòng vợ và thương bà Tâm như mẹ ruột, liền đồng ý:
- “Mẹ là mẹ chung, nhưng nếu không ai lo thì vợ chồng mình lo.”
Bà Tâm ban đầu từ chối, nghẹn ngào nói:
- “Mẹ không muốn làm phiền các con. Mẹ có bốn đứa con trai mà…”
Nhưng Nhung nhẹ nhàng nắm lấy tay bà:
- “Mẹ, ai thương mẹ thì mới là con. Với con, mẹ là quan trọng nhất.”
Những lời nói ấy khiến bà Tâm rơi nước mắt. Cuối cùng, bà đồng ý chuyển về sống cùng Nhung và Hải.
Ngôi nhà của vợ chồng Nhung nhỏ nhưng ấm cúng. Hải nhường cho bà Tâm căn phòng tốt nhất, chưa một lần phàn nàn. Nhung chăm sóc mẹ từng bữa cơm, từng viên thuốc. Tình thương trong ngôi nhà ấy khiến bà Tâm cảm thấy được an ủi hơn bao giờ hết.
Một hôm, con trai cả của bà đến thăm. Thấy mẹ sống vui vẻ, anh tỏ ra không hài lòng:
- “Mẹ ở với Nhung thì sau này tài sản chia thế nào đây? Mẹ phải nghĩ cho tụi con nữa chứ!”
Bà Tâm chỉ cười buồn, trả lời:
- “Tài sản mẹ chẳng có gì, chỉ có tình thương thôi. Nhưng nó chỉ dành cho người biết trân trọng mẹ.”
Lời nói của bà khiến anh cả cứng họng. Từ đó, bà không còn bận tâm đến những người con trai chỉ biết đến vật chất.
Những năm tháng cuối đời, bà Tâm sống trong tình yêu thương của Nhung và Hải. Không phải những người con trai bà từng đặt kỳ vọng, mà chính cô con gái út và chàng rể đã trở thành chỗ dựa tinh thần và thể chất cho bà.
Một ngày, khi cảm thấy thời gian của mình không còn nhiều, bà nắm tay Nhung, nói:
- “Mẹ từng nghĩ con trai mới là trụ cột gia đình. Nhưng giờ mẹ hiểu, điều quan trọng nhất không phải là con trai hay con gái, mà là trái tim nào thực sự yêu thương mẹ.”
Khi bà Tâm ra đi, cả làng đều ngỡ ngàng khi biết bà để lại di chúc nhỏ, dặn dò không của cải, chỉ lời cảm ơn dành cho Nhung và Hải – những người con bà thực sự yêu thương nhất.
Qua câu chuyện của bà Tâm, ta nhận ra rằng: máu mủ không quyết định tất cả. Chỉ những người biết yêu thương và quan tâm mới là gia đình thực sự.